Η έκπτωση των ασφαλιστικών εισφορών των επαγγελματιών από τα ακαθάριστα έσοδα για το 2016. Ενδεικτικά παραδείγματα

Σύμφωνα με την γενική αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων, οι δαπάνες στην πλειονότητά τους αναγνωρίζονται στη χρήση κατά την οποία καθίστανται δεδουλευμένες και εκκαθαρισμένες, ανεξάρτητα αν έχει καταβληθεί το αντίτιμο τους ή όχι. Όμως, αναφορικά με την έκπτωση των μη καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών υπάρχει ρητή αναφορά στο άρθρο 23 του ν. 4172/2013 σχετικά με την έκπτωσή τους1

Πιο συγκεκριμένα, στο εν λόγω άρθρο αναφέρονται τα ακόλουθα:

Στην ερμηνευτική εγκύκλιο που κοινοποιήθηκε στις αρχές Ιουνίου του έτους 2015 (ΠΟΛ.1113/2.6.2015) αναφέρονται τα εξής αναφορικά με το εν λόγω θέμα:
"[...] γ) Οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. Συνεπώς, οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί εμπρόθεσμα (εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους ή τυχόν παράτασής της), ακόμη και σε επόμενο φορολογικό έτος, εκπίπτουν από τα έσοδα του φορολογικού έτους το οποίο αφορούν.

Ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στα έτη 2014 και επόμενα, οι οποίες καταβάλλονται εκπρόθεσμα, εκπίπτουν κατά το έτος καταβολής τους ανεξαρτήτως του έτους που αφορούν. Στην έννοια της δαπάνης των ασφαλιστικών εισφορών, που αν δεν έχουν καταβληθεί δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα περιλαμβάνονται τόσο οι εισφορές του εργοδότη, όσο και του εργαζομένου, οι οποίες, ως εμπεριεχόμενες στις αμοιβές του, βαρύνουν τον εργοδότη. Σε περίπτωση που οι εκπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές ετών 2014 και επομένων έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, αυτές θα εκπίπτουν κατά το χρόνο καταβολής τους σύμφωνα με την υπόψη ρύθμιση.

Ειδικά για το φορολογικό έτος 2014 και όσον αφορά στις υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές που αποδίδονται στα ασφαλιστικά ταμεία από τους ίδιους τους ασφαλισμένους (ΟΑΕΕ, ΤΕΒΕ, κ.λπ.), εξακολουθούν να ισχύουν τα αναφερόμενα στο αριθ. Δ12 1006031 ΕΞ 2015/19.1.2015 έγγραφό μας, δηλαδή για φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών τους που αφορούν στην περίοδο 01.01.2014 έως 31.12.2014 και τα οποία καταβάλλονται μέσα στο 2015 και μέχρι τη νόμιμη προθεσμία που ορίζει ο οικείος ασφαλιστικός φορέας ή μέχρι την τυχόν παράτασή της, μπορούν να τα εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδα του φορολογικού έτους 2014. Από 01.01.2015 θα ισχύει ο γενικός κανόνας που περιγράφεται στην παράγραφο αυτή, ανακαλουμένων του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 7 του αριθ. Δ12Α 1054299 ΕΞ 26.3.2014 και του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 6 του αριθ. Δ12Α 1170320 ΕΞ 2014/30.12.2014 εγγράφων μας2. [...]".

Με βάση όλα τα ανωτέρω πρέπει να καταστεί σαφές ότι, από το εκάστοτε φορολογικό έτος εκπίπτουν οι ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στο έτος αυτό και καταβάλλονται είτε εμπρόθεσμα ή εκπρόθεσμα μέσα σ' αυτό. Επίσης, εκπίπτουν οι ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στο φορολογικό έτος αυτό εφόσον καταβάλλονται εμπρόθεσμα (εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους ή τυχόν παράτασής της) και στο επόμενο φορολογικό έτος. Να σημειώσουμε επίσης ότι, όπως αναφέρεται και ανωτέρω, στο έτος που καταβάλλονται εκπίπτουν και οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση (σ.σ. εκπίπτουν μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές και όχι οι προσαυξήσεις που εμπεριέχονται στις μηνιαίες καταβολές).

Συνεπώς στο φορολογικό έτος 2016 εκπίπτουν:

α) Οι εισφορές που αφορούν στο φορολογικό έτος 2016 και καταβάλλονται εμπρόθεσμα είτε στο 2016 είτε στο 2017
β) Οι εισφορές που αφορούν στο φορολογικό έτος 2016 ή άλλα προηγούμενα έτη (π.χ. 2014 ή 2015) και έχουν καταβληθεί εκπρόθεσμα μέσα στο φορολογικό έτος 2016.

[1] Οι ακόλουθες δαπάνες δεν εκπίπτουν: 

....

γ) οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές,  [...].

[2] Τα εδάφια των δύο ανωτέρω αποφάσεων του Γ.Γ.Δ.Ε. που ανακλήθηκαν με την ανωτέρω απόφαση ΠΟΛ.1113/2.6.2015 είχαν ως εξής:

"[...]  7. Έπειτα από τα παραπάνω γίνεται δεκτό, ότι τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που καταβλήθηκαν από ελεύθερους επαγγελματίες κατά τα ανωτέρω έως και την 31.3.2014 και αφορούν τη χρήση 2013 μπορούν να εκπεστούν από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης αυτής.

Τέλος διευκρινίζεται, ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23 του ΚΦΕ (ν.4172/2013) από την 1.1.2014 και μετά θα εκπίπτουν μόνο οι καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί έως το τέλος του οικείου έτους.  [...]".

"[...] 6. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, με το με Α.Π. Δ12Α 1054299 ΕΞ 26.3.2014 έγγραφο, έγινε δεκτό, ότι τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που καταβλήθηκαν από δικηγόρους κατά τα ανωτέρω έως και την 31.3.2014 και αφορούν τη χρήση 2013 μπορούν να εκπεστούν από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης αυτής.

Πηγή: Taxheaven