Η βουλή υπερψήφισε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης «Νέο θεσμικό πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και άλλες διατάξεις» που εισηγήθηκε και υποστήριξε ο Αναπληρωτής Υπουργός Αλέξης Χαρίτσης. Προηγήθηκε η υπερψήφιση του νομοσχεδίου «Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης επιχειρήσεων, άρση κανονιστικών εμποδίων στον ανταγωνισμό και λοιπές διατάξεις». Ολοκληρώνεται με τα δύο αυτά νομοσχέδια μια μεταρρύθμιση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης στο θεσμικό πεδίο όσον αφορά τη διευκόλυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων και παράλληλα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια πιο αποτελεσματική δημόσια διοίκηση με έμπρακτη και ουσιαστική διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.
Σχετικά με την υπερψήφιση του νομοσχεδίου για την απλοποίηση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης δήλωσε:
«Η κυβέρνηση επιχειρεί μια ολοκληρωμένη θεσμική παρέμβαση, αφενός με το νόμο που απλοποιεί τις διαδικασίες αδειοδότησης των επιχειρήσεων, αφετέρου με το νόμο που απλοποιεί αντίστοιχα τη σύσταση επιχειρήσεων, με τις υπηρεσίες μιας στάσης. Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα οικονομικό περιβάλλον στη χώρα μας που να ευνοεί τη δημιουργία και ανάπτυξη δυναμικών, ιδιαίτερα μικρών και μεσαίων, επιχειρήσεων παράλληλα με την ενίσχυση της απασχόλησης και τη στροφή της παραγωγικής δραστηριότητας προς ένα μοντέλο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης. Τον ίδιο στόχο υπηρετούν και οι προσπάθειες της κυβέρνησης στο χρηματοοικονομικό πεδίο, για την προώθηση των εργαλείων που μπορούν να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό των ελληνικών επιχειρήσεων. Μαζί με το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα για την εξειδίκευση των ελέγχων, δημιουργείται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, απολύτως απαραίτητο προκειμένου να μπορέσουν να ανθήσουν ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και για να προσελκύσουμε σοβαρές ξένες επενδύσεις. Σε συνδυασμό με τα χρηματοοικονομικά εργαλεία που προωθούμε, θέτουμε τις προϋποθέσεις ώστε η βελτίωση των μακροοικονομικών προοπτικών της ελληνικής οικονομίας να έχει αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία και στην τόνωση της απασχόλησης».
Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Υπουργό, το πνεύμα του νέου νόμου είναι η μετάβαση από μια βαριά και γραφειοκρατική διαδικασία αδειοδότησης εκ των προτέρων (ex ante) σε μια απλή διαδικασία γνωστοποίησης για την έναρξη μιας οικονομικής δραστηριότητας – χωρίς περιττές διατυπώσεις και επικαλύψεις – και σε ένα σύστημα, από εκεί και πέρα, ουσιαστικών ελέγχων εκ των υστέρων (ex post), στην πραγματική λειτουργία της επιχείρησης. Με αυτό τον τρόπο, επιταχύνεται σημαντικά η έναρξη οικονομικής δραστηριότητας, καθώς αντί για 30 μέρες κατά μέσο όρο για την έκδοση της άδειας, η έναρξη λειτουργίας γίνεται πλέον άμεσα, με τη γνωστοποίηση.
Παράλληλα και ταυτόχρονα διασφαλίζεται ουσιαστικά και αποτελεσματικά το δημόσιο συμφέρον.
Ο Αλέξης Χαρίτσης διευκρίνισε ότι η απλοποίηση αφορά μόνο τις διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ με τον άλλο, παράλληλο νόμο τις διαδικασίες σύστασης μιας επιχείρησης. Το νομοσχέδιο ούτε υποκαθιστά ούτε παρακάμπτει την κείμενη εργασιακή, φορολογική, περιβαλλοντική και αρχαιολογική νομοθεσία, σημείωσε χαρακτηριστικά. Διευκρίνισε ακόμη ότι οι οικονομικές δραστηριότητες κατατάσσονται – σύμφωνα με μια εκτίμηση του κινδύνου με επιστημονικά κριτήρια – σε τρεις κατηγορίες: σε εκείνες όπου προβλέπεται η ελεύθερη άσκηση, εκείνες για τις οποίες εισάγεται για πρώτη φορά το σύγχρονο εργαλείο της γνωστοποίησης και εκείνες για τις οποίες απαιτείται εκ των προτέρων έγκριση. Εξέθεσε τη νέα προσέγγιση του νομοσχεδίου σε σχέση με τον Ν. 4262/2014, τον οποίο αντικαθιστά, και εξήγησε συγκεκριμένα ποια προβλήματά του καθιστούν αναγκαίες τις νέες παρεμβάσεις.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός τόνισε ότι δεν εισάγεται ένα γενικό, ασαφές και αφηρημένο πλαίσιο, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια.
Η νέα νομοθεσία εφαρμόζεται άμεσα σε τρεις κρίσιμους κλάδους (βιομηχανία τροφίμων και ποτών, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τουριστικά καταλύματα), και σταδιακά θα εντάσσονται περισσότεροι. Ο Αλέξης Χαρίτσης στάθηκε ακόμη στη σημασία της αυτοματοποίησης των διαδικασιών και του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος που εισάγεται, για τη αποτελεσματικότητα των ελέγχων, αλλά και για την αποτροπή εξωγενών παρεμβάσεων και την πάταξη της διαφθοράς.
Νομοτεχνικές βελτιώσεις κατά συνέπεια της τριήμερης συζήτησης
Τα κυριότερα θέματα που τέθηκαν υπόψη του Υπουργού κατά τη διαδικασία της συζήτησης με τους φορείς ενώπιον της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, αλλά και κατά τη συζήτηση με τους βουλευτές στην Ολομέλεια, αφορούσαν κυρίως:
• στη μείωση των πόρων των ΟΤΑ,
• στην αφαίρεση μέρους των αρμοδιοτήτων των οργάνων των ΟΤΑ,
• στην άδεια χρήσης της μουσικής, στην προστασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς,
• στην άμεση ανάπτυξη του ΟΠΣ,
• στην έκδοση των ΚΥΑ που προβλέπει ο νόμος για την άμεση ενεργοποίηση του.
Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης άμεσα ετοίμασε και κατέθεσε σχετικές νομοτεχνικές βελτιώσεις, ενώ αποδέχτηκε και σχετικές βουλευτικές τροπολογίες που ρύθμισαν μέρος των θεμάτων αυτών.
Συγκεκριμένα, με τις τελικές αλλαγές που έγιναν, προβλέπονται:
α) η αύξηση των πόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσω της απόδοσης του 50% των επιβαλλόμενων προστίμων και του 80% των εισπραττόμενων παραβόλων στους ίδιους τους ΟΤΑ
β) η μεγαλύτερη διασφάλιση του σεβασμού της πολιτιστικής κληρονομιάς και η ενίσχυση της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Για τα λοιπά θέματα δόθηκαν από τον Αναπληρωτή Υπουργό Αλέξη Χαρίτση οι σχετικές διευκρινίσεις. Συγκεκριμένα, έγινε σαφές ότι καμία αρμοδιότητα δεν αφαιρείται από τους Δήμους, οι οποίοι είναι ο μόνος αρμόδιος φορέας τόσο για την έκδοση της βεβαίωσης από την αρμόδια υπηρεσία όσο και για τη διαχείριση της γνωστοποίησης και τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων των Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος (ΚΥΕ).
Επιπλέον, ειδικά για τη χρήση μουσικής, διευκρινίστηκε ότι με το νέο νόμο ούτε καταργείται ούτε αμφισβητείται το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που διασφαλίζει την τήρηση των ουσιαστικών προϋποθέσεων και το δημόσιο συμφέρον. Η κατάργηση της άδειας μουσικής σκοπό έχει την διευκόλυνση της άσκησης της συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας μέσω της αφαίρεσης ενός διοικητικού εγγράφου χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, το οποίο μέχρι σήμερα χορηγούνταν, έτσι και αλλιώς, σε όλες τις περιπτώσεις. Όπως τονίζεται από το Υπουργείο, απλουστεύονται οι ρυθμίσεις για τη χρήση μουσικής και τη χρήση μουσικών οργάνων, υπό την έννοια ότι καταργείται μεν η άδεια μουσικής, όχι όμως και η άδεια για τη χρήση μουσικής μετά το πέρας του ωραρίου. Η επιλογή αυτή έγινε διότι, το κρίσιμο στην περίπτωση της χρήσης μουσικής δεν είναι άλλο από τη συμμόρφωση των καταστημάτων ως προς την ορθή χρήση της μουσικής. Σε κάθε δε περίπτωση, ο Αναπληρωτής Υπουργός διευκρίνισε ότι η έμφαση πρέπει να δοθεί στην επανεξέταση του πλαισίου των αστυνομικών διατάξεων και την ενίσχυση των ελέγχων, που αποτελούν το ουσιαστικό θέμα στην καθημερινή λειτουργία των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος όσον αφορά τη χρήση μουσικής.
Όσον αφορά το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, ο Αλέξης Χαρίτσης διευκρίνισε ότι η πρώτη φάση ανάπτυξής του θα ολοκληρωθεί εντός εξαμήνου από τη δημοσίευση του Νόμου και θα περιλαμβάνει τη διαχείριση της γνωστοποίησης για τους τρεις πρώτους τομείς που απλοποιούνται με το παρόν νομοσχέδιο (μεταποίηση τροφίμων και ποτών, ΚΥΕ και τουριστικά καταλύματα). Επιπλέον, εντός του Δεκεμβρίου θα εκδοθούν οι σχετικές Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις προκειμένου να τύχουν άμεσης εφαρμογής οι σχετικές ρυθμίσεις.
Βασικό μέλημα της Κυβέρνησης και ειδικά του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης είναι να διαμορφωθεί στη χώρα ένα οικονομικό περιβάλλον που να ευνοεί τη σύσταση και την ανάπτυξη δυναμικών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, να ενισχυθεί η απασχόληση που καταβαραθρώθηκε στα χρόνια της κρίσης και να στραφεί η παραγωγική δραστηριότητα προς ένα μοντέλο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης.
Γι’ αυτό το σκοπό, το Υπουργείο παρεμβαίνει σε δύο άξονες. Από τη μια, διασφαλίζονται σύγχρονα χρηματοοικονομικά εργαλεία για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό των ελληνικών επιχειρήσεων. Από την άλλη, η Κυβέρνηση παρεμβαίνει στο θεσμικό πεδίο, προκειμένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να μειωθεί η γραφειοκρατία.
Τα δύο νομοσχέδια του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης – το πρώτο: για τη μεταρρύθμιση του συστήματος αδειοδότησης των επιχειρήσεων, το δεύτερο: για την απλοποίηση της σύστασης επιχειρήσεων με τις υπηρεσίες μιας στάσης (που ψηφίστηκε ήδη) – έχουν εξέχουσα και κρίσιμη σημασία για μας. Σύντομα κατατίθεται επιπλέον νομοσχέδιο, στην ίδια κατεύθυνση, για την εξειδίκευση των διαδικασιών ελέγχου και την εποπτεία της αγοράς. Αυτές οι παρεμβάσεις εντάσσονται σε έναν ενιαίο, ολιστικό σχεδιασμό, με στόχο τον εξορθολογισμό του θεσμικού πλαισίου για τη σύσταση και την αδειοδότηση επιχειρήσεων, με παράλληλη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος επί της ουσίας και όχι στους τύπους.
Όπως τόνισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης, «το νομοσχέδιο επιχειρεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση, με σαφή τα παραπέρα βήματα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης. Μαζί με το νόμο που ψηφίσαμε χθες για την απλοποίηση της σύστασης επιχειρήσεων και το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί σύντομα για την εξειδίκευση των ελέγχων, δημιουργείται ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, απολύτως απαραίτητο προκειμένου να μπορέσουν να ανθήσουν ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και για να προσελκύσουμε σοβαρές ξένες επενδύσεις. Σε συνδυασμό με τα χρηματοοικονομικά εργαλεία που προωθούμε, θέτουμε τις προϋποθέσεις ώστε η βελτίωση των μακροοικονομικών προοπτικών της ελληνικής οικονομίας να έχει αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία και στην τόνωση της απασχόλησης.»
Ποιες αλλαγές έρχονται με το νομοσχέδιο
Το νομοσχέδιο, σε αντίθεση με προηγούμενες νομοθετικές προσπάθειες απλοποίησης, για πρώτη φορά εισάγει σύγχρονα εργαλεία, σε εναρμόνιση με τα διεθνώς καθιερωμένα, και απαντά στα πραγματικά προβλήματα.
Το πνεύμα του νέου νόμου είναι η μετάβαση από μια βαριά και γραφειοκρατική διαδικασία αδειοδότησης εκ των προτέρων (ex ante) σε μια απλή διαδικασία γνωστοποίησης για την έναρξη μιας οικονομικής δραστηριότητας – χωρίς περιττές διατυπώσεις και επικαλύψεις – και σε ένα σύστημα, από εκεί και πέρα, ουσιαστικών ελέγχων εκ των υστέρων (ex post), στην πραγματική λειτουργία της επιχείρησης.
Απλοποιείται και επιταχύνεται σημαντικά η έναρξη οικονομικής δραστηριότητας. Σήμερα απαιτούνται κατά μέσο όρο 30 μέρες για την έκδοση της άδειας (για τυπικούς, κατ’ ουσίαν, λόγους). Με το νέο νόμο, η λειτουργία της επιχείρησης θα μπορεί να αρχίζει άμεσα μετά τη γνωστοποίηση των όρων.
Παράλληλα, διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, προστατεύεται δηλαδή ουσιαστικά το κοινωνικό σύνολο έναντι ενδεχόμενων κινδύνων (για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον). Αντί για τυπικούς ελέγχους για το αν είναι πλήρη τα δικαιολογητικά και τις επιτόπιες αυτοψίες πριν την έναρξη της λειτουργίας, θα ελέγχεται πλέον το ουσιώδες: αν οι επιχειρήσεις, όπως λειτουργούν πραγματικά, συμμορφώνονται ή όχι στους σχετικούς όρους.
Η απλοποίηση στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο αφορά μόνο τις διαδικασίες αδειοδότησης. Η απλοποίηση των διαδικασιών σύστασης μιας επιχείρησης προβλέπεται από το άλλο, ήδη ψηφισθέν νομοσχέδιο του Υπουργείου. Το νομοσχέδιο ούτε υποκαθιστά ούτε παρακάμπτει την κείμενη εργασιακή, φορολογική, περιβαλλοντική και αρχαιολογική νομοθεσία!
Οι συνεπείς επιχειρηματίες επωφελούνται από τις απλές και αντικειμενικές/αυτόματες διαδικασίες. Οι παραβάτες εντοπίζονται και έχουν να αντιμετωπίσουν αυστηρές κυρώσεις.
Οι εργαζόμενοι της δημόσιας διοίκησης που είναι σήμερα δεσμευμένοι για τις τυπικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειοδότησης (με αποτέλεσμα η εποπτεία της λειτουργίας των επιχειρήσεων να είναι εντελώς ανεπαρκής), θα απελευθερωθούν πλέον για τους ουσιαστικούς ελέγχους. Οι έλεγχοι πλέον συστηματοποιούνται, με ενιαία κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε δραστηριότητας.
Για πρώτη φορά κατατάσσονται όλες οι οικονομικές δραστηριότητες σε τρεις κατηγορίες σε σχέση με τις προϋποθέσεις έναρξης της λειτουργίας τους:
(α) ελεύθερη άσκηση,
(β) γνωστοποίηση, που στον Ν. 4262 ήταν η ασαφής αναγγελία,
(γ) εκ των προτέρων έγκριση
Η κατηγοριοποίηση των δραστηριοτήτων στα τρία επίπεδα κινδύνου (χαμηλού ρίσκου = ελεύθερη άσκηση, μεσαίο ρίσκου = γνωστοποίηση, υψηλού ρίσκου = έγκριση ex ante) γίνεται πλέον με σαφή, επιστημονικά κριτήρια, σε τρεις άξονες:
(1) κίνδυνος για την υγεία των καταναλωτών,
(2) κίνδυνος για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων και περιοίκων,
(3) κίνδυνος για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον στο βαθμό που δεν καλύπτεται από άλλη νομοθεσία.
Εισάγεται για πρώτη φορά το σύγχρονο εργαλείο της γνωστοποίησης, σύμφωνα και με τα καλύτερα παραδείγματα της διεθνούς πρακτικής. Η γνωστοποίηση είναι ένα έγγραφο με το οποίο ο επιχειρηματίας ενημερώνει τη διοίκηση για την έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης. Πλέον, τα δικαιολογητικά δεν προσκομίζονται. Τα κρατά η επιχείρηση στο αρχείο της και είναι διαθέσιμα στις ελεγκτικές αρχές. Αντίθετα, η αναγγελία του Ν. 4262 ήταν ουσιαστικά εκ των προτέρων άδεια, με προσκόμιση δικαιολογητικών και έκδοση διοικητικής πράξης.
Εισάγεται για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη στρατηγική για ολόκληρη την αλυσίδα αδειοδότησης (γνωστοποίηση ή έγκριση, διαχείριση εγκρίσεων και ελέγχων). Σε αυτή τη βάση, αυτοματοποιούνται οι διαδικασίες, προσδιορίζεται ο αντικειμενικός και τεχνικός χαρακτήρας τους, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος εξωγενών παρεμβάσεων (διαφθοράς και διαπλοκής) και μέσω της εισαγωγής του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος.
Βασική πρόβλεψη του νέου νόμου είναι το «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων» (ΟΠΣ-ΑΔΕ), που θα υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. Το σύστημα θα είναι διαλειτουργικό, διασυνδεδεμένο με το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) και το σύστημα TAXIS. Η σύσταση του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής υπογραμμίζει την προτεραιότητα που αποδίδει η Κυβέρνηση σε μια ενιαία ψηφιακή στρατηγική. Η εισαγωγή του πληροφοριακού συστήματος μειώνει αποφασιστικά το διοικητικό βάρος. Θα καταστήσει πολύ αποτελεσματικότερο τον έλεγχο, καθώς μάλιστα το σύστημα θα δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο μητρώο με τις πληροφορίες για κάθε επιχείρηση, αλλά και θα ανταλλάσσει δεδομένα με άλλες υπηρεσίες και βάσεις δεδομένων. Θα αποτρέψει εξωγενείς παρεμβάσεις στις διαδικασίες.
Ο νέος νόμος εξετάζει την εφαρμογή κατά προτεραιότητα σε τρεις κλάδους που συνεισφέρουν αποφασιστικά στο ΑΕΠ της χώρας: βιομηχανία τροφίμων και ποτών, καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τουριστικά καταλύματα. Σταδιακά θα εντάσσονται στη νέα νομοθεσία και άλλοι κλάδοι, ξεκινώντας από εκείνους με τις πιο βαριές διαδικασίες. Έτσι, μέχρι τον Μάρτιο του 2017 θα εξεταστούν και θα ενσωματωθούν οι εξορυκτικές δραστηριότητες και τα διαμετακομιστικά κέντρα (logistics). Ακολουθεί η απλοποίηση και της άδειας εγκατάστασης, που ως διαδικασία διατρέχει το σύνολο της Μεταποίησης. Μέχρι το 2018, θα έχουν απλοποιηθεί όλοι οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
Οι βασικές αλλαγές στο νέο θεσμικό πλαίσιον για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας
Κατά τη διαδικασία της γνωστοποίησης απαιτούνται τα ελάχιστα κρίσιμα στοιχεία:
- το όνομα
- η διεύθυνση του τόπου άσκησης της δραστηριότητας
- το είδος της οικονομικής δραστηριότητας ή των οικονομικών δραστηριοτήτων που πρόκειται να ασκηθούν
Ο χρόνος για χορήγηση άδειας και έναρξη λειτουργίας στο παλαιό καθεστώς ήταν τουλάχιστον 30 ημέρες. Στο νέο καθεστώς, η λειτουργία της συγκεκριμένης δραστηριότητας γίνεται αμέσως μετά τη γνωστοποίηση.
Προτεραιοποίηση σε 3 κλάδους:
- Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών
- Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος (ΚΥΕ)
- Τουρισμός (τουριστικά καταλύματα)
Η πλειοψηφία των οικονομικών δραστηριοτήτων σταδιακά θα ενταχθεί στο νέο καθεστώς «γνωστοποίησης».
Πηγή: Taxheaven
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου